Impresjonizm jest kierunkiem w sztuce, zapoczątkowanym we Francji przez grupę paryskich artystów w drugiej połowie XIX wieku. Nazwa po łacinie oznacza „odbicie”, „wrażenie” i wywodzi się od tytułu obrazu Impresja, wschód słońca autorstwa Claude’a Moneta – jednego z głównych przedstawicieli tegoż nurtu w malarstwie.
Impresjonizm cechuje się chęcią sportretowania powierzchowności oraz ulotności chwili – nie ma tu zatem miejsca na metafizyczne pierwiastki, czy skomplikowane metafory. Malarstwo impresjonistyczne szczególnie wyróżnia manipulacja światłem i cieniem, zacieranie rzeczywistości i fikcji, jawne odzwierciedlanie świata jakim jest. Prezentuje punkt kulminacyjny – ostatni przejaw wizji malarstwa, zbudowanej na zrębach renesansu. Obrazy są dynamiczne, często przedstawiają ludzi w ruchu, pokazując tym samym pewną wizję współczesności i otaczającego świata.
- Najbardziej znani malarze impresjonistyczni na świecie to Claude Monet, Camille Pissarro, Edgar Degas, a w Polsce Józef Pankiewicz.
Impresjonizm literacki został zbudowany na dokonaniach malarstwa tej epoki, w XX w. Kład nacisk na opisywaniu wrażeń i doznań podmiotu, rezygnował z obiektywnej narracji.
- Główni przedstawiciele tego nurtu to: Alphonse Daudet, Paul Verlaine. W Polsce motywami impresjonistycznymi posługiwali się m.in. Stefan Żeromski i Władysław Reymont.